Chleb świętej Agaty broni od ognia chaty

5 lutego Kościół wspomina św. Agatę. W tym dniu święci się chleb, wodę oraz sól. Od wieków wierzono, że będą one chronić domostwa przed klęskami żywiołowymi, szczególnie przed ogniem. Jak mówi ks. Henryk Polak, w dawnych latach, gdy doszło do pożaru, mężczyźni gasili ogień wodą, a kobiety modliły się.

- Kobiety szukały obrazu świętej Agaty, by stanąć z nim od strony, gdzie jakieś domostwo było bardziej zagrożone ogniem. Brały też chleb św. Agaty i obiegały, obchodziły dookoła to co płonęło, z modlitwą i nadzieją, że ogień dalej się nie rozprzestrzeni. "Chleb świętej Agaty broni od ognia chaty" - brzmi dawne przysłowie ludowe, a w innym powiedzonku można usłyszeć: "Gdzie święta Agata, bezpieczna tam chata" - wyjaśnia kapłan.

- Zwyczaj święcenia chleba, wody i soli w dniu liturgicznego wspomnienia św. Agaty, przekazywany jest z pokolenia na pokolenie i praktykowany do dziś. Pamiętam to jeszcze z dziecięcych lat - mówi  Radiu Podlasie, pani Elżbieta Murawska (na zdjęciu) z parafii pw. Wniebowzięcia NMP w Siemiatyczach. - Wiem, że chleb i woda św. Agaty chronią od pożaru, od złodzieja, od wypadków. Dlatego daję swoim dzieciom taki święcony chleb i one mają go w samochodzie, portmonetce, torbie. Ja też u siebie mam chleb Św. Agaty i daje mi to jakąś pewność bezpieczeństwa - dodaje.



Czy tradycja przetrwa?

Zdaniem pani Katarzyny Kryńskiej z parafii pw. Narodzenia NMP w Ostrożanach, jeśli przekażemy to swoim dzieciom, to one będą to kontynuować i uczyć kolejne pokolenie. Na potwierdzenie tego pani Katarzyna przytacza pewne zdarzenie: - Niedawno mój wnuk Adaś, poprosił mnie o chleb św. Agaty, który leży w witrynce wraz z obrazkiem Świętej, że chce zjeść na zdrowie. Widocznie rodzice też kontynuują tradycję - mówi.

Poświęcone kawałki chleba umieszczane są na parapetach, czy w innych miejscach w domach. Osoby podróżujące często w walizkach mają chleb św. Agaty, a kierowcy w samochodach.

Agata to święta, której opieki wzywamy podczas burzy czy w niebezpieczeństwie pożaru. Pamiętamy, że Jej wspomnienie obchodzimy 5 lutego, Agatom w tym dniu składamy życzenia, a do kościoła idziemy by poświęcić chleb i wodę. Dlaczego te atrybuty związane są ze świętą Agatą, i czy zwyczaj świecenia chleba i wody, w dniu gdy wspominamy świętą Agatę jest nadal żywy?

Nad tym tematem pochyliła się Agnieszka Bolewska-Iwaniuk.